Hướng dẫn du lịch làng gốm Bát Tràng

Thông tin cơ bản

Địa chỉ: số 28 đường Bát Tràng, Gia Lâm, thành phố Hà Nội

Giờ mở cửa: 8h – 17h30 (thứ Bảy, Chủ Nhật đến 18h)

Vị trí: Xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Cách trung tâm khoảng 12–15km.

Cách di chuyển đến làng gốm Bát Tràng

Đi xe máy

Lộ trình dễ nhất: Hồ Hoàn Kiếm → cầu Chương Dương → Nguyễn Văn Cừ → đường đê Bát Tràng → vào làng.
Thời gian: 30–40 phút.
Lưu ý: Đường đê hẹp, nên đi sớm (trước 8h) để tránh tắc và nắng gắt.

Đi ô tô

Đi qua cầu Vĩnh Tuy → đường Cổ Linh → theo biển “Bát Tràng 3km”.
Gửi xe ở bãi gần chợ gốm hoặc UBND xã.
Lưu ý: Cuối tuần khó tìm chỗ đỗ gần chợ, nên đi ngày thường.

Đi xe buýt

Tuyến 47A (Long Biên – Bát Tràng) hoặc 47B (Giáp Bát – Bát Tràng).
Điểm cuối xe buýt dừng ngay chợ gốm, rất tiện.

Đi taxi/Grab

Từ trung tâm Hà Nội: 180–250k/chiều.
Tiện lợi, nhưng về chiều muộn (16–17h) khó gọi xe, nên đặt trước

Giới thiệu về làng gốm Bát Tràng

Vị trí: Làng gốm Bát Tràng nằm bên tả ngạn sông Hồng, thuộc xã Bát Tràng, huyện Gia Lâm, Hà Nội. Chỉ cách trung tâm Hà Nội khoảng 13 km, nhưng không gian ở đây như “một thế giới song song” – chậm rãi, mộc mạc, thấm đẫm hương men gốm.
Lịch sử: Tương truyền, làng đã hình thành từ thời Lý, khi một nhóm thợ gốm tài hoa từ các làng Chu Đậu, Vĩnh Ninh… theo đoàn di dân về định cư ven sông Hồng. Họ tìm được đất sét trắng mịn, kết hợp với kỹ thuật nung cao cấp, tạo nên những sản phẩm có tiếng khắp Kinh thành Thăng Long.
Đặc biệt: Gốm Bát Tràng không chỉ là hàng tiêu dùng, mà còn là hàng tiến vua. Các hoa văn, men rạn cổ, men lam, men ngọc… đều mang dấu ấn riêng, không thể nhầm lẫn với gốm ở bất kỳ vùng nào khác.

Lịch sử hình thành

Khởi nguồn hơn 700 năm trước: Bát Tràng ra đời vào thời Lý, khoảng thế kỷ XI. Khi Thăng Long vừa định đô, nhu cầu đồ gốm cho triều đình và dân chúng tăng cao. Các thợ gốm tài hoa từ nhiều làng nghề cổ (Chu Đậu, Vĩnh Ninh, Thanh Hóa, Nam Sách…) đã tụ hội về vùng đất ven sông Hồng có đất sét trắng quý hiếm. Họ chọn định cư và lập nên làng gốm Bát Tràng.
Tên gọi “Bát Tràng”: Có hai giả thuyết. Một là “Bát” nghĩa là bát đĩa, “Tràng” là cái sân lớn để phơi gốm. Hai là vùng đất này vốn gọi là “Bạch Thổ Phường” (đất trắng), về sau đọc trại thành Bát Tràng.
Thời Lý – Trần: Gốm Bát Tràng chủ yếu phục vụ cung đình, nổi tiếng với men ngọc và men trắng trong.
Thời Lê sơ (thế kỷ XV–XVI): Đây là giai đoạn vàng son. Gốm Bát Tràng không chỉ tiến vua mà còn xuất khẩu qua con đường “gốm sứ trên biển” đến Nhật Bản, Philippines, Indonesia. Nhiều hiện vật gốm Bát Tràng hiện còn trưng bày tại bảo tàng Tokyo và châu Âu.
Thời Lê Trung Hưng – Nguyễn: Nổi bật với men rạn cổ và hoa văn rồng phượng tinh xảo, thường dùng trong đình, chùa, lăng tẩm.
Thời hiện đại: Dù có lúc mai một (nhất là khi hàng công nghiệp lên ngôi), Bát Tràng vẫn giữ hồn nghề bằng cách kết hợp truyền thống – hiện đại: sản xuất đồ gia dụng, gốm mỹ thuật, gốm phong thủy, và mở cửa làng nghề du lịch.

Làng gốm bên trong có gì?

Chợ gốm Bát Tràng

Đây là điểm nhộn nhịp nhất, tập trung hàng trăm gian hàng.
Có đủ loại: bát đĩa gia dụng, tượng trang trí, đồ phong thủy, gốm nghệ thuật.
Đặc biệt: Khu trong cùng thường bày hàng “xuất khẩu lỗi nhẹ”, giá rẻ hơn 30–50%.

Các xưởng gốm cổ

Nằm rải rác trong làng, có xưởng đã hoạt động từ thế kỷ XVII.
Vẫn giữ lò bầu cổ, đốt bằng củi, khói bốc nghi ngút.
Du khách có thể vào xem nhưng thường phải “quen biết” hoặc đặt trước.

Khu trải nghiệm làm gốm

Vị trí: Nằm rải rác trong làng, chủ yếu là các hộ gia đình, xưởng gốm mở cửa cho khách. Không tập trung ở một chỗ cố định.
Hoạt động chính:
- Ngồi tại bàn xoay studio để nặn gốm từ đất sét.
- Có thợ gốm hướng dẫn tận tay.
- Bạn được tự sáng tạo, rồi chọn nung hoặc mang sản phẩm về.

Có bàn xoay, đất sét, dụng cụ.
Khách tự nặn, sau đó có thể nung lấy sản phẩm.
Trẻ con và người lớn đều thích vì được chạm tay vào đất, trải nghiệm cảm giác “thổi hồn” vào gốm.

Giá trải nghiệm nặn gốm: ( tham khảo – có thể thay đổi)

Gói cơ bản (không nung, mang về ngay): 40.000 – 60.000đ/người.

→ Phù hợp để thử, chụp ảnh, có sản phẩm mang về liền (dạng đất khô, dễ vỡ).

Gói nặn + nung sản phẩm: 100.000 – 120.000đ/sản phẩm.

→ Sản phẩm được nung cứng, bền. Sau 1–2 ngày có thể quay lại lấy hoặc gửi bưu điện.

Gói nặn + nung + phủ men màu: 120.000 – 150.000đ/sản phẩm.

→ Bạn được chọn men (trắng, lam, màu). Thành phẩm dùng được thật: uống nước, cắm hoa, trang trí.

Combo nhóm/đoàn: Giảm 10–15%, thường tặng thêm đất sét để thử nhiều lần.

Đình làng Bát Tràng

Nơi thờ Thành hoàng, đồng thời là nơi hội họp của làng nghề xưa.
Kiến trúc cổ, gắn liền với các hội gốm vào dịp lễ Tết.

Bảo tàng gốm Bát Tràng (Bát Tràng Museum)

60.000đ/người → tham quan các khu trưng bày chính:
- Tầng G, 1, 2 và 4 (lịch sử, gốm cổ, triển lãm chuyên đề, trưng bày theo dòng thời gian).
90.000đ/người → vào tầng 3, nơi trưng bày nghệ thuật đương đại và các bộ sưu tập hiếm.
70.000đ/người → tham gia trải nghiệm nặn gốm, bao gồm đất sét, bàn xoay, hướng dẫn viên. (Nếu muốn nung thành sản phẩm để mang về, sẽ tính thêm phí khoảng 20k–30k tuỳ kích thước).
40.000đ/người → thưởng trà thiền tại không gian tầng 5 (vừa uống trà, vừa ngắm toàn cảnh làng gốm và sông Hồng).
189.000đ/người → Combo phổ biến: tham quan + tầng nghệ thuật + nặn gốm.
249.000đ/người → Combo trọn gói: tham quan tất cả + nặn gốm + trà thiền + ẩm thực.

Vé mua tại quầy hoặc online, giá dành cho người lớn; trẻ em thường được giảm từ 20–30%.

Trải nghiệm từng tầng

Tầng hầm (không mở cho khách): nơi cất giữ kho gốm cổ, hiện vật khai quật từ lòng sông Hồng.
Tầng G, 1 & 2 (60k): đưa bạn đi qua lịch sử 500 năm của làng gốm Bát Tràng, từ gốm gia dụng, gốm tín ngưỡng đến đồ mỹ nghệ.
Tầng 3 (90k): phòng nghệ thuật đương đại, có những tác phẩm gốm sáng tạo, chỉ có thể xem chứ không được chạm tay.
Tầng 4 (60k đã bao gồm): triển lãm chuyên đề, nơi nghệ nhân thường trình diễn trực tiếp cách tạo men, vẽ hoa văn.
Tầng 5 (40k): không gian thiền trà – vừa là quán cà phê, vừa là sân thượng, ngắm được toàn bộ làng cổ Bát Tràng và dòng sông Hồng.

Công trình độc đáo do kiến trúc sư Vũ Thắng và nghệ nhân Trần Ngọc Sáng sáng lập. Kiến trúc bảo tàng như một khối đất sét xoắn, bên trong trưng bày từ gốm cổ đến gốm đương đại, kể lại lịch sử làng nghề theo từng thế kỷ. Đây chính là nơi lưu giữ những mẫu gốm quý hiếm mà bạn không thể tìm thấy ngoài chợ.

Bảo tàng Gốm Bát Tràng (còn gọi là Bảo tàng Nghệ thuật Gốm Bát Tràng) nằm ngay trong làng, được xây dựng với kiến trúc xoắn ốc độc đáo, gợi hình ảnh dòng đất sét cuộn tròn trên bàn xoay.

Kiến trúc

Công trình do kiến trúc sư nổi tiếng Võ Trọng Nghĩa cùng cộng sự thiết kế.
Bảo tàng Gốm Bát Tràng được xây dựng với quy mô 7 tầng nổi và 1 tầng hầm
- Trong đó, 5 tầng được khai thác chính thức cho khách tham quan (trưng bày + trải nghiệm).
- Tầng hầm chủ yếu để kỹ thuật, kho; tầng mái không gian mở, đôi khi tận dụng làm triển lãm ngoài trời.
Tổng diện tích sử dụng khoảng 3.700 m². Công trình có kiến trúc đặc thù, khác biệt so với các bảo tàng thông thường, thể hiện rõ đặc trưng nghề gốm của làng Bát Tràng.

Hình khối tổng thể

Công trình được thiết kế theo hình khối uốn cong, mềm mại, gồm nhiều lớp tường bê tông và gạch Bát Tràng xếp nối tiếp nhau.
Các khối kiến trúc được mô phỏng từ hình ảnh dải đất sét trên bàn xoay gốm, tạo cảm giác xoắn, nắn, chuyển động liên tục.
Không gian giữa các lớp tường được chừa khoảng trống, vừa để lấy sáng tự nhiên, vừa tạo sự thông thoáng.

Chất liệu và màu sắc

Bề mặt công trình sử dụng gạch nung Bát Tràng kết hợp với bê tông giả đất, giữ màu sắc chủ đạo là đỏ nâu và xám nhạt.
Màu sắc tổng thể gợi liên tưởng trực tiếp đến đất sét thô và gốm sau khi nung, gắn với quá trình làm gốm truyền thống.

Không gian kiến trúc bên trong

Các tầng được bố trí theo dạng mở, dễ dàng di chuyển và quan sát.
Cầu thang, hành lang và giếng trời được thiết kế để ánh sáng tự nhiên lan tỏa xuống các tầng, hạn chế sử dụng ánh sáng nhân tạo.
Một số khu vực trưng bày kết hợp tường cong và mặt sàn mở rộng, tạo sự liền mạch giữa nội thất và kiến trúc.

Bảo tàng gốm Bát Tràng có thiết kế 5 tầng nổi và 1 tầng hầm với hai bên có dãy nhà 2 tầng 4 mái được lợp ngói. Mỗi tầng của Bảo tàng gốm Bát Tràng sẽ có công năng riêng:

Tầng G (tầng trệt)

Đây là không gian mở, chủ yếu dùng cho khu vực lễ tân, tiếp đón khách, mua vé và định hướng tham quan.
Bố trí quầy thông tin, quầy bán sản phẩm lưu niệm và một số khu trưng bày giới thiệu khái quát về làng gốm Bát Tràng.
Một phần diện tích được dành làm khu trải nghiệm làm gốm cho khách (nặn gốm, vẽ gốm). Đây cũng là điểm thu hút chính đối với các đoàn khách du lịch.
Tầng G có lối đi thẳng ra sân trong và kết nối trực tiếp với đường chính của làng.

Tầng 1

Tầng này tập trung vào giới thiệu lịch sử hình thành và phát triển của làng gốm Bát Tràng.
Các hiện vật gồm: gốm cổ, tài liệu, hình ảnh tư liệu, cùng các công cụ sản xuất gốm qua các giai đoạn.
Không gian trưng bày được bố trí dạng tuyến tính, khách tham quan đi theo lối định sẵn để nắm tiến trình lịch sử.

Tầng 2

Trưng bày các dòng gốm tiêu biểu của Bát Tràng từ xưa đến nay.
Gồm nhiều loại sản phẩm: gốm gia dụng, gốm thờ cúng, gốm mỹ thuật.
Tầng này nhấn mạnh đến kỹ thuật chế tác và sự đa dạng trong phong cách tạo hình, hoa văn, men gốm.

Tầng 3

Dành cho gốm nghệ thuật và sáng tác đương đại.
Các nghệ nhân, họa sĩ gốm trưng bày tác phẩm mới, thể hiện sự kết hợp giữa truyền thống và hiện đại.
Một số khu vực trưng bày có tính xoay vòng, thay đổi theo từng đợt triển lãm chuyên đề.

Tầng 4

Không gian hội thảo, sự kiện và trưng bày chuyên đề.
Có thể tổ chức tọa đàm, workshop, trình diễn kỹ thuật làm gốm.
Khu này được thiết kế linh hoạt, dễ dàng thay đổi công năng để phù hợp với từng hoạt động.

Tầng 5

Tầng cao nhất thường bố trí quán cà phê, khu nghỉ chân và ngắm toàn cảnh làng gốm Bát Tràng.
Không gian mở, có thể quan sát dòng sông Hồng và các khu vực xung quanh làng.
Ngoài ra, một phần diện tích vẫn duy trì trưng bày sản phẩm gốm nghệ thuật có giá trị cao.

Lưu ý :

Không gian bảo tàng nhiều bậc thang, bạn nên đi giày thể thao hoặc sandal thấp để di chuyển dễ dàng.
Nếu tham gia trải nghiệm làm gốm, nên mặc quần áo thoải mái, tránh đồ sáng màu dễ bẩn (có thể mặc tạp dề do bảo tàng cung cấp).
Chụp ảnh và quay phim
Khách được chụp ảnh thoải mái trong hầu hết không gian.
Tuy nhiên, với một số khu vực trưng bày hiện vật quý hoặc phòng nghiên cứu, cần xin phép nhân viên trước khi chụp.
Không chạm tay trực tiếp vào hiện vật trưng bày.
Giữ trật tự, không nói quá to trong khu trưng bày.
Không tự ý di chuyển các hiện vật sắp đặt.
Nếu muốn mang sản phẩm về ngay thì chỉ có thể đem bản thô (chưa nung).
Nếu nung men thì phải chờ từ 1–2 ngày sau, hoặc đăng ký dịch vụ gửi bưu điện.
Nên rửa tay sạch sau khi làm gốm vì đất và men có thể bám lâu.

5/5 - (1 bình chọn)